تکانه‌های مطلوبیت خانوار و تأثیرپذیری بخش کشاورزی ایران: رویکرد مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)

الگوی رفتاری خانوار که برگرفته از مطلوبیت و ترجیحات آن است نقش برجسته‌ای در دستیابی یک جامعه به توسعه و رشد اقتصادی دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر تکانه‌های مطلوبیت خانوار در قالب شوک‌های ترجیحات، تقاضای پول و عرضه نیروی کار، بر بخش کشاورزی ایران می‌باشد. در این راستا با اتکا به مبانی نظری مکتب نیو-کینزین‌ها و بر اساس واقعیت‌های اقتصاد ایران یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) با تأکید بر بخش کشاورزی طراحی و تدوین شد. نتایج حاصل از شبیه‌سازی مدل، با بهره‌گیری از پارامترهای کالیبره و برآوردی، نشان می‌دهد که شوک مثبت ترجیحات، موجب افزایش مصرف، تولید، قیمت‌ها و اشتغال و کاهش سرمایه گذاری، صادرات و نرخ دستمزد حقیقی بخش کشاورزی می‌گردد. در پی وقوع یک شوک مثبت در تقاضای پول، بجز شاخص قیمت محصولات کشاورزی سایر متغیرهای مورد مطالعه کاهش یافته‌اند. شوک مثبت عرضه نیروی کار، اشتغال در بخش کشاورزی را افزایش می‌دهد هر چند که تولید، سرمایه گذاری و صادرات در دوره نخست کاهش می‌یابد. همچنین به دنبال افزایش عرضه نیروی کار، سطح مصرف و قیمت‌ها افزایش و دستمزد حقیقی کاهش یافته است. مقایسه اثر شوک‌های مورد مطالعه نشان می‌دهد که در مجموع اثر شوک ترجیحات و عرضه نیروی کار نسبت به شوک‌ تقاضای پول پایدارتر و از نظر بزرگی اثر، بطور متوسط، تأثیر شوک ترجیحات بر متغیرهای بخش کشاورزی بیشتر از دو شوک دیگر است.